JAK TO ROBIMY - OBEJRZYJ FILMY
Laparoskopia to małoinwazyjna metoda, w której wykonuje się 5 lub 10 mm nacięcia na skórze brzucha, przez które wprowadzane są narzędzia operacyjne do jamy otrzewnowej oraz miednicy mniejszej pacjentki. Laparoskopia ma wiele korzyści w porównaniu do chirurgii otwartej: lepszy efekt kosmetyczny, mniejsze dolegliwości bólowe oraz krótszy pobyt w szpitalu. Problemem pozostaje ewakuacja usuniętego narządu lub zmiany, poza jamę brzuszną. Zarówno usunięta macica jak i guzy zlokalizowane w jajowodach, czy jajnikach mogą być zbyt duże, aby usunąć je przez tak niewielkie nacięcia w skórze. Morcelacja jest metodą małoinwazyjną, która pozwala usunąć chore narządy lub zmiany chorobowe podczas operacji laparoskopowej bez konieczności „otwarcia” jamy brzusznej.
Morcelacja polega na wewnątrzotrzewnowym rozfragmentowaniu narządu lub zmiany chorobowej celem wydobycia jej z jamy brzusznej metodą minimalnie inwazyjną. Zastosowanie tego specjalistycznego sprzętu endoskopowego (tzw. morcelatora) umożliwia, bez konieczności „rozcięcia” powłoki brzusznej na długości kilkunastu centymetrów, usunięcie np.:
Za pomocą morcelatora, który wprowadzany jest do jamy brzusznej pacjenta przez 10-15 mm nacięcie skóry, możliwe jest pocięcie „na kawałki” każdego narządu czy zmiany chorobowej bez „rozcinania brzucha” pacjenta.
Korzyści:
Zagrożenia:
Morcelację można wykonać w specjalnym worku (tzw. morcelacja zamknięta), tak aby uniemożliwić ewentualny rozsiew usuwanej tkanki. Jeśli dany narząd jest znacznych rozmiarów, może się okazać, że nie uda się przeprowadzić morcelacji w worku. Wówczas po uzyskaniu świadomej zgody pacjenta ( wytłumaczenie wszystkich zagrożeń jest bezwzględnie konieczne) możliwe jest dokonanie morcelacji „bez worka”. W przypadku morcelacji nierozpoznanej choroby nowotworowej zarówno w worku, jak i bez niego istnieje ryzyko zwiększenia stopnia zaawansowania i pogorszenia rokowania związanego z nowotworem. Niemniej jednak, w przypadku mięśniaków macicy ryzyko wystąpienia niezdiagnozowanego złośliwego guza macicy - mięsaka jest znikome i wynosi ok. 1/352. Mięsaki macicy są bardzo rzadkimi nowotworami, a według danych z piśmiennictwa są rozpoznawane w 0-0,49% przypadków zdiagnozowanych wcześniej jako mięśniaki macicy. Niestety przedoperacyjne różnicowanie z łagodnymi mięśniakami macicy jest praktycznie niemożliwe. Najnowsze dane naukowe podkreślają rolę przedoperacyjnej diagnostyki - określenia ryzyka złośliwości zmiany, a pewne cechy guzów jajnika czy mięśniaków (np. szybki wzrost, pewne niestety niespecyficzne cechy w badaniu ultrasonograficznym) mogą wskazywać na zmianę o charakterze nowotworu złośliwego. W takich sytuacjach należy odstąpić od morcelacji.
Autorzy najnowszych badań naukowych podtrzymują jednak zasadność przeprowadzania morcelacji z uwagi na niewątpliwe korzyści odnoszone przez pacjentki, związane z minimalnie inwazyjnym leczeniem.
Według najnowszych rekomendacji, u kobiet w wieku około i,pomenopauzalnym bardziej zasadne wydaje się usuwanie w całości macicy zmienionej przez mięśniaki niż oszczędzające macicę wyłuszczenie mięśniaków.
Piśmiennictwo:
- Brölmann H, Tanos V, Grimbizis G, et al. Options on fibroid morcellation: a literature review. Gynecol Surg. 2015;12:3-15.
- Halaska MJ, Haidopoulos D, Guyon F, Morice P, Zapardiel I, Kesic V; ESGO Council. European Society of Gynecological Oncology Statement on Fibroid and Uterine Morcellation. Int J Gynecol Cancer. 2017 Jan;27(1):189-192.
- Tan-Kim J, Hartzell KA, Reinsch CS, et al. Uterine sarcomas and parasitic myomas after laparoscopic hysterectomy with power morcellation. Am J Obstet Gynecol. 2015;212:594 1-10.
- Akdemir A, Taylan E, Zeybek B, Ergenoglu AM, Sendag F Innovative technique for enclosed morcellation using a surgical glove. Obstet Gynecol. 2015 May;125(5):1145-9.